Καιρική Ανασκόπηση του 2024 για την Μονεμβασία

Του Δρα. Νίκου Μαζαράκη

Καθ/τη Ναυτικής Μετεωρολογίας

Το 2024 ήταν μία χρονιά με έντονες καιρικές διακυμάνσεις αλλά και με απουσία πολύ έντονων φαινομένων. Σίγουρα θα ξεχωρίσει ως η πιο ζεστή χρονιά, τουλάχιστον από το 2017 και μετά ενώ και το καλοκαίρι του 2024 ήταν το θερμότερο που είχε παρατηρηθεί ποτέ. Από πλευράς βροχοπτώσεων, η χρονιά έως και το τέλος του Οκτώβρη ήταν εφιαλτική αφού οι βροχές που είχαν σημειωθεί ήταν πολύ κάτω από το μέσο όρο. Χάρη όμως στις πλούσιες βροχές του Νοεμβρίου και του Δεκεμβρίου που ακολούθησαν, το ύψος βροχόπτωσης έφτασε τελικά κοντά στο μέσο όρο. Η κλιματική αλλαγή φαίνεται ότι αφήνει πλέον ανεξίτηλα τα σημάδια της στο περιβάλλον του τόπου μας αφού για πρώτη φορά ξεράθηκαν τα πουρνάρια στα βουνά μας. Φέτος την άνοιξη, αν και πρασίνισαν και πάλι τα βουνά μας, πολλά από τα πουρνάρια δεν κατάφεραν να ανακάμψουν και έτσι το καφετί χρώμα στις πλαγιές παραμένει ακόμα. Πάμε λοιπόν να δούμε αναλυτικά την καιρική ανασκόπηση του 2024.

Βροχόπτωση

Το συνολικό ύψος βροχόπτωσης που σημειώθηκε το 2024 έφτασε τα 509 mm, τα οποία αντιστοιχούν σε 509 τόνους νερού ανά στρέμμα. Όπως βλέπουμε και στο διάγραμμα 1 σαν ποσότητα ήταν ελαφρώς χαμηλότερη από το μέσο όρο της περιόδου 2013-2023 (524,6 mm – κόκκινη γραμμή στο διάγραμμα). Ο λόγος που επιλέγεται το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα είναι ότι  δεν υπάρχουν απώλειες στην καταγραφή της βροχής λόγω βλαβών ή βουλωμένου βροχόμετρου. Η χρονιά ήταν γενικά κοντά στο μέσο όρο για την περιοχή της Μονεμβάσιας με σημαντική όμως, όπως θα δούμε παρακάτω διακύμανση της βροχόπτωσης μέσα στη χρονιά.

Πιο συγκεκριμένα όπως φαίνεται στο διάγραμμα 2, η χρονιά άρχισε με γενικά λίγες βροχές αφού τον Ιανουάριο σημειώθηκαν μόνο 52,4 mm που σαν ποσότητα είναι το 46% της μέσης τιμής της περιόδου 2013-2023 (βλ. σχετικό πίνακα). Τον Φεβρουάριο οι βροχές που σημειώθηκαν ήταν λίγο παραπάνω από το μέσο όρο. Πιο συγκεκριμένα το ύψος βροχής έφτασε τα 57,6 mm όταν η μέση τιμή είναι τα 51,7 mm.

Ο Μάρτιος με τα μόλις 15,4 mm ήταν απογοητευτικός αφού το ύψος αυτό αντιστοιχεί στο μόλις 37% της κανονικής ποσότητας για το μήνα που είναι τα 42 mm. Τόσο ο Απρίλιος όσο και ο Μάιος που ακολούθησαν με τα 6,6 mm και τα 1,4 mm αντίστοιχα, ήταν κάτω από το 50% του μέσου όρου. Έτσι όταν ήρθε το καλοκαίρι η χρονιά είχε ήδη χαθεί, αφού τα συνολικά 9,8 mm που σημειώθηκαν ήταν εξαιρετικά λίγα, όπως άλλωστε αναμενόταν για τη θερμή περίοδο του έτους. Το φθινόπωρο άρχισε με αισιοδοξία αφού τα 40,8 mm του Σεπτέμβρη ήταν πάνω από το μέσο όρο του μήνα κατά 13 mm αλλά ο Οκτώβριος που ακολούθησε ήταν άνομβρος, αφού για πρώτη φορά από το 2008 που διαθέτουμε ενόργανες καταγραφές, δεν είχε ποτέ παρατηρηθεί το φαινόμενο να μην σημειωθεί βροχή το 2^The μήνα του φθινοπώρου.

Φτάνοντας λοιπόν στο τέλος του Οκτώβρη είχαν πέσει όλη τη χρονιά μόλις 184,2 mm και το 2024 κινδύνευε να είναι το ξηρότερο έτος των τελευταίων τουλάχιστον 16 ετών. Ο αγώνας όμως κρίθηκε στις καθυστερήσεις αφού στο δίμηνο Νοεμβρίου – Δεκεμβρίου που ακολούθησε έγινε κάτι μοναδικό. Έπεσαν 325,2 mm τα οποία μοιράστηκαν σε 104,2 mm το Νοέμβριο και 221 mm τον Δεκέμβριο. Μάλιστα ο Δεκέμβριος ήταν ο πιο βροχερός μήνας που έχει ποτέ παρατηρηθεί από το 2008 και μετά, αφού το προηγούμενο ρεκόρ το είχε ο Ιανουάριος του 2019, με 218,8 mm. Αξιοσημείωτο δε είναι το γεγονός ότι το μηνιαίο ύψος βροχόπτωσης μόνο δύο φορές έχει ξεπεράσει τα 200 mm, το 2019 και το 2024.

Θερμοκρασία

Το 2024 εκτός από το ρεκόρ του πιο βροχερού μήνα των τελευταίων 18 ετών κατέχει και ένα άλλο θλιβερό θα λέγαμε ρεκόρ. Αυτό της πιο ζεστής χρονιάς από το 2017 (βλ. διάγραμμα 3), με μέση θερμοκρασία του 20,61 βαθμούς. Επίσης είχαμε το θερμότερο καλοκαίρι που παρατηρήθηκε ποτέ, αφού η μέση θερμοκρασία ήταν 29,1 βαθμούς (βλ. διάγραμμα 4). Αξιοσημείωτο είναι επίσης και το γεγονός ότι ο Φεβρουάριος, ο Απρίλιος, ο Ιούνιος και ο Ιούλιος ήταν οι πιο θερμοί μήνες που είχαν καταγραφεί από το 2017 και μετά (βλ. διάγραμμα 5). Σε γενικές γραμμές όλοι σχεδόν οι μήνες ήταν πολύ θερμοί, ακόμα και ας μην έσπασαν τα προηγούμενα ρεκόρ και μόνο ο Σεπτέμβριος κινήθηκε σε ψυχρότερα από τα κανονικά επίπεδα.

 

 

 

Άνεμος

Το διάγραμμα 7 απεικονίζει τη μέση ένταση του ανέμου ανά μήνα, όπου βλέπουμε ότι ο Ιανουάριος είχε τους πιο δυνατούς ανέμους και ακολουθούν ο Οκτώβριος και ο Νοέμβριος με λίγο χαμηλότερη ένταση. Ο μήνας με τους πιο ήπιους ανέμους ήταν ο Αύγουστος, κάτι το οποίο δεν είναι σύνηθες, αφού ο Αύγουστος είναι ένας παραδοσιακά μήνας μελτεμιών. Αναφορικά με τη διεύθυνση, ο γράφοντας το παρών άρθρο επισκεύασε τον ανεμοδείκτη στις 8 Μαΐου, οπότε μπορούμε να πούμε ότι από τον Μάιο και μετά η επικρατέστερη διεύθυνση του ανέμου ήταν βόρεια ή βορειοανατολική, με εξαίρεση τον Αύγουστο που ήταν νοτιοανατολική, τον Σεπτέμβριο δυτική και τον Δεκέμβριο, Νότια νοτιοδυτική, γεγονός που συνδέεται με την έντονη δραστηριότητα σε βαρομετρικά χαμηλά, που έφεραν και τις πλούσιες βροχές τον συγκεκριμένο μήνα. Σε γενικές γραμμές οι μέσες εντάσεις του ανέμου ήταν υψηλότερες συγκριτικά με το 2023. Οι τέσσερις υψηλότερες εντάσεις ήταν στις 10 Ιουλίου με 101,4 km/h, στις 21 Ιουνίου, 23 Νοεμβρίου και 26 Δεκεμβρίου με 90,1 km/h.